กรดซิตริก หรือกรดมะนาว คือสารที่มีคุณสมบัติเป็นกรดอ่อน ลักษณะเป็นผงสีขาวใส มีรสเปรี้ยว ไม่มีกลิ่น ผลิตได้จาก 2 แหล่ง ได้แก่
*จากแหล่งธรรมชาติ โดยการสกัดจากผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว
*จากการสังเคราะห์ จากกระบวนการหมักแป้งและน้ำตาล ผ่านวิถีไกลโคไลซีส (Glycolysis Pathway)
กรดซิตริกสามารถย่อยสลายได้ง่ายและไม่เป็นพิษต่อสิ่งแวดล้อม ปัจจุบันถูกนำมาใช้ประโยชน์ในหลากหลายอุตสาหกรรม ทั้งทางการแพทย์ อุตสาหกรรมเครื่องสำอาง อุตสาหกรรมอาหาร ทางด้านการเกษตร เป็นต้น
ประโยชน์ของกรดซิตริก
*ประโยชน์ของกรดซิตริกด้านเครื่องสำอาง
ด้วยคุณสมบัติช่วยลอกเซลล์ผิวที่หมองคล้ำ จึงใช้เป็นส่วนผสมในครีมช่วยให้ผิวกระจ่างใส ปรับสีผิวที่มีสีไม่สม่ำเสมอให้เท่ากัน ลดปัญหาสิวอุดตัน ช่วยให้ผิวสะอาด อ่อนนุ่ม และยังช่วยลดรอยแผลเป็นได้อีกด้วย
*ประโยชน์ของกรดซิตริกด้านอุตสาหกรรมยา
เนื่องจากคุณสมบัติที่เป็นกรด มีรสเปรี้ยว กรดซิตริกจึงนำมาใช้ในการควบคุมความเป็นกรดด่างในยา ทำหน้าที่เป็นสารปรุงแต่งรสเปรี้ยวและช่วยให้ยากระจายตัวได้ดีในยาเม็ดฟู่ละลายน้ำ ให้รสชาติเกลือแร่รสส้ม เป็นต้น นอกจากนี้ยังนำมาใช้เป็นสารช่วยปรับสมดุลของสารเคมีในเลือดต้านการแข้งตัวของเลือดสำหรับการเก็บเลือดในโรงพยาบาล
*ประโยชน์ของกรดซิตริกด้านอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องดื่ม
กรดซิตริกสามารถใช้เป็นสารเพิ่มรสชาติ นำมาใช้ทำน้ำมะนาวและน้ำเลมอนเทียม และด้วยคุณสมบัติเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ (Antioxidant) เป็นสารที่มีฤทธิ์ยับยั้งปฏิกิริยาออกซิเดชัน ทำให้อาหารและเครื่องดื่มคงสภาพไม่เน่าเสีย ใช้มากในอาหารกระป๋อง อาหารทะเล และอาหารแช่เข็ง
*ประโยชน์ของกรดซิตริกด้านอุตสาหกรรมอื่นๆ
ในทางอุตสาหกรรมทำความสะอาด มีการใช้กรดซิตริกเป็นสารช่วยขจัดคราบ เนื่องจากคุณสมบัติที่เป็นกรดมีฤทธิ์กัดกร่อน และใช้เป็นตัวปรับ pH ในอุตสาหกรรมสีผสมอาหาร ใช้เป็นส่วนผสมในน้ำหมักชีวภาพ ฉีดพ่น เพื่อยับยั้งการเจริญเติบโตของเชื้อจุลินทรีย์และเชื้อราในพืช