เฉลิมพระชนพรรษา ๕ รอบ ในหลวง ปี ๒๕๓๐ สร้างทั้งหมด ๕ ชนิดคือ ทองคำ เงิน นวโลหะ บรอนซ์ ทองแดง

ประวัติเหรียญนวมหาราช

มีพระรูปของมหาราชของชาติไทย 9 พระองค์ ตั้งแต่สมัยล้านนา จนถึงสมัยรัชกาลที่ ๙

สภาสังคมสงเคราะห์แห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จัดสร้างเพื่อเผยแพร่พระเกียรติคุณ และพระบุญญาธิการของพระมหาราชของชาติไทย เพื่อเฉลิมพระเกียติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลมหาราชและเพื่อให้ประชาชนได้มีวัตถุมงคลไว้สักการะบูชา เป็นสิริมงคลแก่ตน

กรมศิลปากรออกแบบ กรมธนารักษ์ดำเนินการสร้าง ประกอบพิธีมหาราชาภิเษกเหรียญนวมหาราช ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดพระแก้ว โดยมี ฯพณฯ ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์ ประธานองคมนตรี เป็นประธานในพิธี สมเด็จพระสังฆราช ทรงเป็นประธานจุดเทียนชัย มีพระภาวนาจารย์จากทั่วประเทศเจริญสมาธิภาวนารายได้สมทบกองทุนแผ่นดินธรรม แผ่นดินทอง เพื่อสร้างสรรค์แผ่นดินไทยให้เป็น แผ่นดินธรรม แผ่นดินทองถวายเป็นราชสักการะ

โดยคำว่า “นว” มี ๒ ความหมาย ความหมายหนึ่งแปลว่า ใหม่ และอีกความหมายแปลว่า เก้า ดังนั้น

นวมหาราช จึงมี ๒ ความหมายคือ มหาราช ๙ พระองค์ และมหาราชองค์ใหม่คือพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลมหาราช

โดยมหาราช ๙ พระองค์ที่อัญเชิญพระรูปมาไว้ในเหรียญคือ

๑. พญามังรายมหาราช มหาราชแห่งอาณาจักรล้านนาไทย

๒. พ่อขุนรามคำแหงมหาราช มหาราชแห่งอาณาจักรสุโขทัย

๓. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช มหาราชผู้ทรงเป็นวีรมหากษัตริย์

๔. สมเด็จพระนารายณ์มหาราช บิดาการฑูตไทย

๕. สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช มหาราชแห่งกรุงธนบุรี ผู้กอบกู้เอกราช

๖. พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ปฐมบรมราชจักรีวงศ์

๗. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ร5 ทรงเป็นที่รักของชาวไทย

๘. พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว มหาธีรราชเจ้า มหาราชผู้ทรงเป็นจอมปราชญ์ของชาติไทย และมิตรแห่งชาตินิยม

๙. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลมหาราช มหาราชผู้ทรงเป็นพระธรรมราชา และพระมหากษัตริย์ยอดนักพัฒนา

เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ ๑๒ มีนาคม ๒๕๓๐ เวลา ๑๓.๑๙ น. ได้มีพิธีมหาราชาภิเษกเหรียญนวมหาราช

ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม วัดพระแก้ว โดยมี ฯพณฯ ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์ ประธานองคมนตรี เป็นประธานในพิธี สมเด็จพระสังฆราช ทรงเป็นประธานจุดเทียนชัย สมเด็จพระญาณสังวร เป็นประธานดับเทียนชัย มีพระภาวนาจารย์ผู้ทรงคุณวุฒิ จากจังหวัดต่างๆ ทั่วประเทศ จำนวน 59 รูป นั่งปรกบริกรรมพระคาถา และเจริญสมาธิภาวนาเป็นเวลาติดต่อกันกว่า ๕ ชั่วโมง

ประธานจุดเทียนชัย สมเด็จพระสังฆราช วัดราชบพิตรฯ กรุงเทพฯ

ประธานดับเทียนชัย สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรนิเวศวิหาร กรุงเทพฯ

พระเจริญพระพุทธมนต์

สมเด็จพระญาณสังวร วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

สมเด็จพระวันรัต วัดโสมนัสวิหาร ( กรุงเทพฯ )

สมเด็จพระธีรญานมุนี วัดปทุมคงคา ( กรุงเทพฯ )

พระวิสุทธาบดี วัดไตรมิตรวิทยาราม ( กรุงเทพฯ )

พระพุทธพจนวราภรณ์ วัดราชบพิตรฯ ( กรุงเทพฯ )

พระพุทธิวงศมุนี วัดเบญจมบพิตร ( กรุงเทพฯ )

พระพรหมคุณาภรณ์ วัดสระเกศฯ ( กรุงเทพฯ )

พระพรหมมุณี วัดนรนาถฯ ( กรุงเทพฯ )

พระธรรมปิฎก วัดชนะสงคราม ( กรุงเทพฯ )

พระธรรมดิลก วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

พระมหานาค ๔ รูปสวดพุทธาภิเษก

พระครูพิทักษ์ธุรกิจ วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

พระมหาถาวร วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

พระมหาแสวง วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

พระอาจารย์เสน่ห์ วัดบวรนิเวศวิหาร ( กรุงเทพฯ )

พระมหานาค ๔ รูป สวดภาณวาร สวดจตุเวสทิพยมนต์

พระครูศรีชยาภรณ์ วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระครูศัพทสุนทร วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระมหานิพนธ์ ( เขมโก ) วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระมหาสุนทร ( ญานสุนทโร ) วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระนั่งภาวนาจารย์ สวดบริกรรม

(หลวงพ่อจรัญ)

(หลวงพ่ออุตตมะ)

(หลวงพ่อฤาษีลิงดำ)

พระญานโพธิ ( เข็ม ) วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระครูอมรโฆษิต ( จันทร์) วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระครูสุนทรธรรมวัตร วัดสุทัศน์ฯ ( กรุงเทพฯ )

พระโพธิญานเถระ วัดโพธินิมิตร ( กรุงเทพฯ )

พระเทพศีลวิสุทธ์ วัดอรุณฯ ( กรุงเทพฯ )

พระโสภณวราภรณ์ วัดอรุณฯ ( กรุงเทพฯ )

พระญานสมโพธิ์ ( ขวัญ ) วัดอรุณฯ ( กรุงเทพฯ )

พระอาจารย์เพิ่ม ( สุวโจ ) วัดจักรวรรดิ์ราชาวาส ( กรุงเทพฯ )

หลวงปู่เมฆ วัดลำกระดาน ( กรุงเทพฯ )

พระครูปริยัติคุณาธาร ( อัมพร ) วัดชนะสงคราม ( กรุงเทพฯ )

พระปริยัติมุนี ( ชูศักดิ์ ) วัดหงส์รัตนาราม ( กรุงเทพฯ )

พระสิริวัฒน์วิสุทธิ์ วัดราชผาติการาม ( กรุงเทพฯ )

พระครูภาวนานุวัตร วัดปากน้ำ ( กรุงเทพฯ )

พระวัชรธรรมาภรณ์ วัดตรีทศเทพฯ ( กรุงเทพฯ )

พระครูสันติวรญาน ( สิม ) วัดถ้ำผาปล่อง ( เชียงใหม่ )

พระครูพนมสมณกิจ ( บัว ) วัดหลักศิลา ( นครพนม )

พระครูธรรมกิจโกศล ( นอง ) วัดทรายขาว ( ปัตตานี )

พระครูปลัดสัมพิพัททตญาณาจารย์ วัดรัตนวราราม ( พะเยา )

พระอุดมสังวรวิสุทธิเถร วัดป่าอุดมสมพร

พระครูกิตติวัฒนคุณ ( เพิ่ม ) วัดวชิราลงกรณ์ฯ ( นครราชสีมา )

พระอุดมสังวรเถร ( อุตตะมะ ) วัดวังค์วิเวการาม ( กาญจนบุรี )

พระครูญานวรกิจ ( กล้วย ) วัดหมูคุต ( จันทบุรี )

หลวงพ่อฟู วัดบางสมัคร ( ฉะเชิงเทรา )

หลวงพ่อเม็ด วัดบึงกระจับ ( ฉะเชิงเทรา )

หลวงพ่อยงยุทธ วัดเขาไม้แดง ( ชลบุรี )

หลวงปู่ม่น วัดเนินตามาก ( ชลบุรี )

หลวงปู่ทองอินทร์ วัดหนองเกตุใหญ่ ( ชลบุรี )

พระครูนนทวรคุณ ( เกิน ) วัดบางค้อ ( นนทบุรี )

พระครูนนทนสมณวัตร ( เหรียญ ) วัดบางระหง ( นนทบุรี )

พระเทพญานกวี วัดเขมาภิรตาราม ( นนทบุรี )

พระราชโมลี วัดทินกรนิมิต ( นนทบุรี )

พระครูนนทวัตรวิบูลย์ วัดบางอ้อยช้าง ( นนทบุรี )

พระครูนนทสิทธิการ วัดไทรน้อย ( นนทบุรี )

พระครูฐาปนกิจสุนทร ( เปิ่น ) วัดบางพระ ( นครปฐม )

พระครูเกษมนวกิจ ( เต้า ) วัดเกาะวังไทร ( นครปฐม )

พระครูปริมานุรักษ์ วัดไผ่ล้อม ( นครปฐม )

พระครูเกษมธรรมนันท์ ( แช่ม ) วัดดอนยายหอม ( นครปฐม )

พระครูสาธุกิจวิมล ( เล็ก ) วัดหนองดินแด