เมียน้อย โดย ทมยันตี ๒ เล่มจบ สำนักพิมพ์โชคชัยเทเวศร์ พ.ศ. ๒๕๑๔ มี ๖๔๐ หน้า และ ๖๑๖ หน้า

นี่คือเรื่องราวและเส้นทางของเด็กหญิงที่โดดมาเป็น "นาง" ในฐานะ "เมียน้อย" ที่ใครๆ แม้แต่ตัวเองก็ไม่อยากประสบ หากใครจะรู้อนาคตของตนเองได้บ้าง ขณะที่ประสบกับปัญหาชีวิต เจ้าของปัญหาชีวิต ย่อมพยายามหาทางออกอย่างดีที่สุดในขณะนั้น แต่จะดีแค่ไหนในสายตาของคนอื่น ย่อมเป็นอีกเรื่องหนึ่ง...ชลา ก็เช่นกัน! สภาพของ "เมียน้อย" ที่ผ่านพบนั้น สอนให้เธอรู้ว่า ความเจ็บช้ำขมขื่นที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมนุษย์ มิได้มาจากสิ่งอื่น...นอกจากมนุษย์ด้วยกัน มนุษย์...ชอบคิดว่าตนเองวินิจฉัยคนอื่นถูกต้องเสมอ และเมื่อใครทำผิดข้อวินิจฉัยนั้น แต่บางคน บางคนเท่านั้นที่ได้อย่างที่หวัง หากนอกเหนือจากนั้น สิ่งที่ตัวเองใฝ่ฝัน มักอยู่สุดเอื้อมเสมอ หลายคนชอบพูดกันว่า ยุคนี้เป็นยุคทองของ "แฟชั่นนิยม" ในการเป็น "เมียน้อย" แต่ฉันอยากจะบอกว่า ผู้ชายอาจจะคิดอย่างนั้น แต่ผู้หญิงเราไม่เคยคิดจะเป็นแฟชั่น หากทางชีวิตเราต่างหาก ทำให้เราหลีกเลี่ยงไม่ได้
ผู้ชายต้องการ "คนของเขา" ที่บริสุทธิ์ราวกับน้ำค้างกลางหาวมาประดับเกียรติ เชิดหน้าชูตาเพื่อความภาคภูมิใจว่า ไม่มีผู้ใดเสมอเหมือน แต่สำหรับผู้หญิงเรา ถ้าลงได้รักแล้ว เราไม่เคยสนใจว่าเขาผ่านใครมากี่คน เรารู้แต่ว่า เรารักคนนี้เป็นพอ หากจะคิดกันว่า "ฉากผ่าน" ของทั้งสองฝ่ายเป็นการแปดเปื้อน ฉันก็อยากจะรู้นักว่า ใครจะแปดเปื้อนมากไปกว่ากัน ผู้ชายคิดกันแต่เพียงว่า "จะหยิบชิ้นที่ดีที่สุด" ในขณะที่ผู้หญิงเรากลับคิดว่า "จะปั้นคนของเราให้ดีที่สุด" แม้ในบั้นปลาย ด้วยน้ำอดน้ำทน ด้วยจักผ่อนหนักผ่อนเบา กับการเผชิญหน้ากับความจริงแห่งสภาพ "เมียน้อย" ชลาจะดำรงตนจนพบรัก พบความเข้าใจ และได้รับความเป็นครอบครัวจาก "ตุลา" มือกฎหมายระดับเซียนก็ตาม หากบทเรียนอันมีความขมขื่นเป็นปริญญาชีวิตตลอดสิบปีของเธอ ย่อมเป็นคัมภีร์ชีวิตอันล้ำค่าสำหรับลูกผู้หญิงทุกคน

สิบปี สอนให้ฉันรู้จักกับการต่อสู้ ช่วงชิง สิบปี สอนให้ฉันรู้จักกับมนุษย์ทุกชนิดและทุกประเภท และสิบปี ที่คำว่า "เมียน้อย" ประทับตราอยู่บนหน้าฉัน ฉันต้องใช้ทั้งน้ำตาและความอดทนลบรอยนั้นให้เลือนหาย หากใครที่เคยเกลียดคำนี้อย่างจับใจมาแล้ว ได้อ่านเรื่องนี้ผ่านสายตาไปบ้าง ขอให้อ่านต่อไปอีกสักนิดเถิด อ่านเพื่อจะได้รับรู้ว่า เมียน้อยทั้งหมดจะต้องผ่านอะไรมาบ้าง "อะไร" สิ่งนั้น ที่บรรดาเมียหลวงไม่เคยคิด ไม่เคยประสบ และไม่เคยรู้ถึงความขมขื่นที่เกาะกินใจเราตลอดมา ความขมขื่นของ "เมียหลวง" เป็นความขมขื่นที่มีหลักประกันหนุนหลัง และมีเสียงของสังคมให้ความเห็นใจ แต่สำหรับพวกเรา ทุกสิ่งทุกอย่างว่างเปล่าเสมอ เรามีแต่คำปลอบใจตัวเองว่า... "สักวันหนึ่งเถิดน่า เราจะมีใครสักคนที่รักเราจริงๆ"

ทมยันตี ขอมอบแก่นชีวิตที่เรียงร้อยจากดวงใจอันขมขื่น ของบทประพันธ์เรื่อง "เมียน้อย" นี้ ปลอบโยนลูกผู้หญิง ให้เข้มแข็งกับ "บทเรียน" แห่งชะตากรรมของ "ความเป็นรอง" ให้ได้รับสิทธิในความรู้สึกอันจะต้องเดิน "เคียงคู่" เสมอกัน ให้ได้พบคำตอบ ไม่ต้องทั้งหมด ไม่ต้องส่วนมาก ขอเพียงบางส่วน ขอมีใครเพียงสักคนที่รักและเข้าใจ!