นิรุกติศาสตร์ ของ เสฐียรโกศศ (พระยาอนุมานราชธน) สำนักพิมพ์คลังวิทยา พ.ศ. ๒๕๑๕ มี ๓๓๑ หน้า ปกแข็ง

"...หนังสือเรื่อง นิรุกติศาสตร์ เล่มนี้เป็นวิชาว่าด้วยทฤษฎีทางภาษาซึ่งข้าพเจ้าได้บรรยาย เป็นวิชาประจำแก่นิสิตคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย
สิ่งต่างๆที่มนุษย์สร้างขึ้นหรือดัดแปลงปรับปรุงจากธรรมชาติเกิดเป็นสิ่งที่เรียกกันว่าวัฒนธรรม ก็มีปัจจัยมาจากความรู้ที่มนุษย์ในสังคมได้รับเป็นมรดกจากคนรุ่นก่อน แล้วสะสม
และเพิ่มเติมแก้ไขถ่ายทอดให้แก่คนรุ่นหลังต่อไป..." (พระยาอนุมานราชธน)
หนังสือเล่มนี้ เป็นวิชาว่าด้วยทฤษฎีทางภาษา ซึ่งผู้เขียนได้บรรยายเป็นวิชาประจำแก่นิสิตคณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย โดยได้อาศัยความรู้จากหนังสือต่างๆทางภาษาอังกฤษที่ว่าด้วยเรื่องนี้มากเล่มด้วยกัน แต่หนังสือเหล่านี้อธิบายหลักใหญ่หนักไปทางภาษาของเขา ซึ่งมีลักษณะผิดกันตรงข้ามกับภาษาไทย จึงเอาความรู้จากหนังสือเหล่านั้นมาเป็นแนวปรับปรุงเสียใหม่ให้เข้ากับหลักภาษาไทย และปรับปรุงเรื่อยมา...
เนื้อหาในเล่มอาทิ
-ตำนานของนิรุกติศาสตร์
-กำเนิดของคำในภาษา
-การแบ่งภาษา
-ตระกูลภาษา
-ภาษอารยันในอินเดีย
-ภาษาพม่า
-ภาษาตระกูลมอญ-เขมร
-พยัญชนะเสียดแทรก
-ตระกูลภาษาคำโดด
-เครื่องทำให้เกิดเสียงพูด
-พยัญชนะระเบิด ฯลฯ