การอบสมุนไพร

การอบสมุนไพรไทยหลังการคลอด เป็นวิธีการที่จะทำให้ร่างกายได้ขับของเสียออกทางผิวหนัง ช่วยขับน้ำคาวปลา ช่วยให้ผิวพรรณสดชื่น แจ่มใส สะอาด สำหรับผู้ที่คลอดปกติ จะทำการอบได้เมื่อครบกำหนด 7 วัน และสำหรับผู้ที่คลอดโดยการผ่าคลอด จะอบได้เมื่อครบหลังคลอด 30 วัน ทั้งนี้ผู้ที่มีอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ หรือผู้ที่ต้องการดูแลผิวพรรณให้เปล่งปลั่งก็สามารถอบสมุนไพรได้ ตัวยาในการอบรมสมุนไพร มีดังนี้ คือ ไพล ขมิ้นอ้อย ขมิ้นชัน ตะไคร้ ใบมะกรูด และผิวมะกรูด ใบหญ้าคา ใบพลับพลึง ว่านน้ำ ว่านชักมดลูก ว่านมหาเมฆ ว่านนางคำ ใบเปล้าหลวง ขิง ใบช้าพลู ใบส้มป่อย
หลักการอบสมุนไพร

คุณแม่ที่คลอดเองตามธรรมชาติ ควรทำการอบสมุนไพรหลังจากการคลอดครบ 7 วัน ควรอบวันละประมาณไม่เกิน 15-20 นาที และอบสมุนไพรติดต่อกันจนครบ 7 วัน คุณแม่ที่ผ่าตัดคลอด ควรทำการอบสมุนไพรหลังจากการคลอดครบ 30 วัน ควรอบวันละประมาณไม่เกิน 15-20 นาที และอบสมุนไพรติดต่อกันจนครบ 7 วัน ผู้ที่มีอาการปวดเมื่อย หรือผู้ที่ต้องการอบดูแลผิวพรรณ สามารถอบได้วันละ 15-20 นาที เช่นกัน

วิธีใช้กระโจมอบสมุนไพร

นำเก้าอี้เข้าไปไว้ในกระโจม
ให้ติดตั้งหมอต้มสมุนไพร (อาจเป็นหมอหุงข้าวหรือหมอต้มสมุนไพรโดยเฉพาะ) โดยเติมน้ำ 2 ใน 3 ส่วนของหมอ วางไว้ข้างเก้าอี้
พอน้ำใกล้เดือดให้เทสมุนไพรลงไปในหมอ 1 ถุง ( 1 ถุงสามารถอบได้ถึง 2 ครั้ง) จากนั้นปิดฝาให้น้ำสมุนไพรเดือด
เมื่อน้ำเดือดให้เปิดฝาหมอต้มสมุนไพรให้อายความร้อนของน้ำสมุนไพรลอยอบอวลในกระโจม ประมาณ 3-5 นาที
จากนั้นเข้าไปบนนั่งเก้าอี้ที่อยู่ในกระโจม โดยใช้เวลาแต่ละครั้งประมาณ 15-20 นาที ไม่ควรอยู่ในกระโจมนานกว่านี้ด้วยอุณหภูมิที่สูงมาก
เมื่ออบสมุนไพรเสร็จแล้ว ให้ออกมาพักข้างนอกประมาณ 10 นาที จึงทำการอาบน้ำอุ่น เพื่อทำความสะอาดชำระร่างกาย
ข้อแนะนำ สำหรับหม้อต้มควรใช้หม้อหุงข้าวขนาด 1.5 ลิตรขึ้นไป หรือ กระทะไฟฟ้าได้ทุกรุ่น
ข้อระวังในการอบสมุนไพร

ระวังน้ำร้อนจากหมอหุงต้มลวก
ระวังปลั๊กไฟชำรุด ควรตรวจตราให้ดีก่อนนำมาใช้อบสมุนไพร
ข้อห้ามสำหรับการอบสมุนไพร มีทั้งหมด 7 ข้อ คือ
ไม่ควรทำการอบสมุนไพรขณะมีไข้สูง (มากกว่า 38 องศาเซลเซียส) เพราะอาจมีการติดเชื้อ
ผู้ที่เป็นโรคติดต่อร้ายแรงทุกชนิด
มีโรคประจำตัว ได้แก่ โรคไต โรคหัวใจ โรคลมชัก โรคหอบหืดระยะรุนแรง โรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจที่รุนแรง ในรายที่มีความดันโลหิตสูง 180 มิลลิเมตรปรอท สามารถอบได้ตามดุลยพินิจของแพทย์แต่ต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิด
ผู้หญิงที่มีประจำเดือน ร่วมกับมีอาการไข้ร่วมด้วย
มีการอักเสบจากบาดแผลต่างๆ
อ่อนเพลีย อดนอน อดอาหาร หรือหลังรับประทานอาหารใหม่ๆ
ปวดศีรษะชนิดรุนแรง คลื่นไส้
การประคบสมุนไพร

เป็นวิธีการที่ช่วยทำให้แผลฝีเย็บแห้งดีและลดการอักเสบ และลดการคัดของเต้านม ทั้งยังช่วยลดอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ หลังคลอดบุตร 7 วัน สามารถประคบด้วยลูกประคบ ซึ่งมีตัวยาหลักดังนี้ ไพล ตะไคร้ ขมิ้นอ้อย ขมิ้นชัน ผิวมะกรูด เถาขมิ้นอ่อน ใบส้มป่อย ใบมะขาม การบูร

วิธีประคบ ใช้ลูกประคบ

นึ่งลูกประคบให้ร้อนเพื่อให้ตัวยาออกมา และจับดูว่าลูกประคบร้อนเกินไปรึเปล่า ก่อนที่จะนำมาประคบในส่วนต่างๆของ ร่ายกาย
หากลูกประคบร้อนเกินไปให้หาพาขนหนูมารอง ในส่วนที่จะประคบ (ป้องกันไม่ให้ผิวหนังถูกลูกประคบลวก)
ใช้ประคบตามร่างกายและเต้านม ประคบทุกวันจนนมหายคัด หลังจากประคบอาจใช้น้ำที่เหลือจากการอบสมุนไพร ทิ้งไว้ให้พออุ่นแล้วอาบให้หมดแล้วจึงอาบน้ำอุ่น ๆ ล้างอีกครั้งหนึ่ง
ไม่ควรใช้ลูกประคบ ประคบในส่วนที่เป็นแผล เพราะอาจทำให้เกิดอาการอักเสบของแผล