"ลุกขึ้นสู้" เป็นวรรณกรรมที่แสดงให้เห็นถึงความโหดเหี้ยม ความสลดหดหู่ ได้อย่างทรงพลัง เปิดฉากขึ้นในปางไม้มะฮอกกานี ที่ใช้แรงงานทาสทางเขตร้อนของเม็กซิโก เมื่อ ค.ศ. 1870 ในช่วงเวลาของการลุกขึ้นก่อจลาจลต่อต้านอำนาจการปกครองของผู้เผด็จการ "ปอร์ฟิริโอ ไดอาซ" อันถือเป็นจุดเริ่มต้นของการปฏิวัติของเม็กซิโก ที่บอกเล่าถึงการทรมานทุกรูปแบบของชาวอินเดียแดง ความรู้สึกชิงชังของพวกเขาระคนความรู้สึกคับแค้นจนเกินกว่าจะทนได้ต่อไป ในที่สุดพวกคนงานที่ถูกกดขี่มาอย่างยาวนานก็ลุกขึ้น "ก่อกบฏ" ต่อพวกเจ้าของและสมุนนายงานในปางไม้มะฮอกกานีไปทั่วทุกแห่งจนสำเร็จ จากนั้นพวกคนงานก็ออกเดินทาง เป็นการเดินทางที่เต็มไปด้วยภยันตรายซุ่มซ่อนอยู่เบื้อหน้า บุกฝ่าไปตามป่าดงดิบในช่วงเวลาอันเลวร้ายที่สุดของฤดูฝน ความหวาดกลัวของมนุษย์ต่ออันตรายรอบด้านนั้นมากมายเกินกว่าจะคิดไปถึง

อีกครั้งหนึ่งที่ "ทราเวน" ได้แสดงให้เห็นถึงพรสวรรค์ของเขาในการเป็นนักเขียนนวนิยายทางการเมืองระดับแนวหน้า เขายังเป็นนักประพันธ์ที่ทุ่มเทชีวิตและวิญญาณให้กับความเป็นธรรม ลุกขึ้นมาเรียกร้องให้แก้ไข หันมาใช้กฎเกณฑ์ทางสังคมอย่างมีมนุษยธรรม ชนิดที่แทบไม่เคยปรากฎอยู่ในบรรณพิภพมาก่อน การพรรณนาของเขาชี้ให้เห็นถึงความอ่อนโยนในจิตใจอันใสซื่อของชนชาวอินเดียแดง ดำเนินไปอย่างลึกซึ้งกินใจ การอ่านนวนิยายของทราเวน คุณจะเข้าใจได้อย่างทะลุปรุโปร่งว่า ไม่ใช่แค่เรื่องราวของมุษย์ที่ก่อการปฏิวัติในเม็กซิโก แต่ยังรบเร้าจนคุณทนไม่ไหว ต้องลุกขึ้นมาช่วยประชาชนที่ถูกกดขี่ไม่ว่าจะที่ใดในโลกอีกด้วย