"การคิดก่อนคิด" หรือ "การคิดเชิงวิพากษ์" เป็นกระบวนการคิด 2 ครั้ง กล่าวคือ คิดครั้งแรกเป็นการฉุกคิด สงสัยใคร่รู้ว่าเรื่องราวนั้นจริงหรือไม่ มีความเป็นไปได้อื่น ๆ อีกหรือไม่ มองปัญหาเป็นส่วน ๆ แล้วค้นหาข้อเท็จจริงหรือความเป็นไปได้นั้นเพิ่มเติม ส่วนการคิดครั้งที่ 2 นั้นเป็นการคิดวิเคราะห์เพิ่มเติมในรายละเอียดของแต่ละความเป็นไปได้ดังกล่าวว่า เป็นคำตอบที่ดีที่สุดแล้วหรือยัง ยังมีทางเลือกอื่น ๆ ที่น่าสนใจอีกหรือไม่ มีความเชื่อมโยงกันในรายละเอียดที่เกี่ยวข้องหรือไม่ อย่างไรบ้าง

"การคิดก่อนคิด" จึงเป็นหัวใจสำคัญของการเรียนรู้ การทำงาน และการดำรงชีวิต ที่ช่วยทำให้เรามีสติ ตื่นตัว พัฒนาทักษะการคิดและรับรู้อย่างถูกต้อง ในขณะที่เรากำลังค้นหาคำตอบหรือแก้ปัญหาหนึ่ง ซึ่งทำให้เราคลายความยึดมั่น ไม่หลงคล้อยตามข้อมูลข่าวสารที่มีอยู่จำนวนมาก รวมทั้งคำชวนเชื่อของผู้อื่นโดยง่าย ช่วยให้เราประเมินและตัดสินเรื่องราวต่าง ๆ อย่างมีประสิทธิภาพ ทันเกม และสอดคล้องกับสถานการณ์ในปัจจุบันได้มากที่สุด

สารบัญ
1. ความสำคัญของการคิด
2. กับดักแห่งความคิด
3. คิดก่อนคิด
4. คิดแบบโสเครติส
5. คำถามสำคัญกว่าคำตอบ
6. อภิปรายซักไซ้ไล่เลียง
7. นักคิดก่อนคิดที่ดี