#สายหยุดเหลือง ชื่ออื่น #เครือเขาแกลบ (เลย), #กล้วยเครือ (สระบุรี), #สาวหยุด (กลาง, ใต้), #เสลาเพชร (สุราษฎร์ธานี)
เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย สูง 1-5 เมตร เถาเรียบสีน้ำตาลเข้มเกือบดำ กิ่งอ่อนมีขนสีน้ำตาลหนาแน่น กิ่งแก่เกลี้ยง สีดำ ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปขอบขนานแกมใบหอก กว้าง 3-7 เซนติเมตร ยาว 6-15 เซนติเมตร หลังใบเกลี้ยงเป็นมัน ท้องใบมีนวล โคนใบมนหรือเว้าเล็กน้อย ปลายใบเรียวแหลมขอบใบเป็นคลื่น เนื้อใบบาง เหนียว มีขนกระจายทั้งสองด้าน พบมากที่ใบอ่อนและแผ่นใบด้านล่าง เส้นแขนงใบ 8-10 คู่ ก้านใบยาว 5 มิลลิเมตร ดอกเดี่ยว ออกที่ซอกใบด้านล่าง ตรงข้ามกับใบ เริ่มออกสีเขียว และต่อมาเปลี่ยนเป็นสีเหลือง เส้นผ่านศูนย์กลางดอก 5-8 เซนติเมตร มีกลิ่นหอม บานได้นาน ก้านดอกยาว 2-8 เซนติเมตร มีขนกระจายทั่วไป กลีบดอก 6 กลีบ ชั้นในเล็กกว่าชั้นนอก กลีบชั้นนอกแยกกัน รูปขอบขนาน หรือรูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง 1.3-1.8 เซนติเมตร ยาว 5-13 เซนติเมตร แต่ละกลีบมีลักษณะบิดงอ โคนกลีบดอกมีรอยคอดใกล้ฐานดอก โคนตัด ปลายแหลม ขอบเรียบหรือเป็นคลื่น มีขนนุ่มกระจายทั้งสองด้าน ส่วนกลีบชั้นในเรียงจรดและแยกกัน รูปขอบขนาน หรือรูปหอก กว้าง 0.5-1.3 ซม. ยาว 2.0-7.0 ซม. โคนตัด โดยเหนือโคนกลีบเล็กน้อยมักคอดเว้า ปลายแหลม ขอบเรียบ มีขนนุ่มทั้งสองด้าน เกสรเพศผู้ 150-240 อัน รูปคล้ายทรงกระบอก ยาว 1.0-1.5 มม. เกสรเพศเมียแยกกัน 30-50 อัน กลีบเลี้ยงขนาดเล็กเรียงห่างกันเล็กน้อย รูปร่างค่อนข้างสามเหลี่ยม มี 3 กลีบ กว้าง 5 มิลลิเมตร ยาว 1 เซนติเมตร ปลายกลีบกระดกขึ้น โคนตัด ปลายแหลม ขอบเรียบ สีเขียว มีขนกระจายทั้งสองด้าน ผลกลุ่ม มี 5-35 ผลย่อย ผลย่อยคล้ายสร้อยลูกปัด คอดเป็นข้อๆระหว่างช่วงเมล็ด ได้ถึง 7 ข้อ แต่ละผล กว้าง 5 เซนติเมตร ยาว 2-4 เซนติเมตร ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกสีดำ เป็นมัน ห้อยลง ก้านผลย่อยยาว 8 มิลลิเมตร ก้านช่อผลยาว 2-3.5 เซนติเมตร มีขนกระจายตามก้านผล และก้านผลย่อย ในหนึ่งผลย่อยมีเมล็ด 2-5 เมล็ด มีรอยคอดระหว่างเมล็ดชัดเจน เมล็ด รูปทรงกลมหรือรูปรี กว้าง 0.4-0.5 ซม. ยาว 0.6-0.8 ซม. ผิวเกลี้ยง สีน้ำตาล ออกดอกช่วงพฤษภาคมถึงสิงหาคม ติดผลราวพฤษภาคมถึงตุลาคม พบตามป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณตั้งแต่ระดับน้ำทะเลจนถึงที่สูง 600 เมตร
สรรพคุณ
ตำรายาไทย ราก แก้ท้องร่วง ดอก ใช้สกัดน้ำมันหอมระเหย
ยาพื้นบ้านอีสานใช้ ราก ต้มน้ำดื่ม แก้ปวดเมื่อย แก้ท้องเดิน ดอก เข้ายาหอม บำรุงหัวใจ ต้นและราก เข้ายาหอม รักษาอาการติดยาเสพติด
ยาพื้นบ้านภาคใต้ใช้ ดอก เข้ายาหอม บำรุงหัวใจ ลำต้นและราก เข้ายาอาบอบ รักษาผู้ติดยาเสพติด
ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา
สารสกัดแอลกอฮอล์จากใบ และต้น ต้านเชื้อไวรัสเอดส์ได้บ้าง และต้านการชักในสัตว์ทดลองได้ดี