การใช้ประโยชน์มูลโคนมแห้งเป็นปุ๋ยให้กับพืชอย่างมีประสิทธิภาพ.......
               ของเสียที่ได้จากฟาร์มเลี้ยงสัตว์ส่วนใหญ่ ได้แก่ มูลสัตว์ ซึ่งเป็นส่วนที่เป็นของแข็งนั้นประกอบด้วยเศษของพืชและสัตว์ซึ่งเป็นอาหารที่สัตว์กินเข้าไปแล้วไม่สามารถย่อยหรือนำไปใช้ประโยชน์ได้หมดจึงเหลือเป็นกากที่สัตว์ขับถ่ายออกมา โดยเศษอาหารเหล่านี้ได้ผ่านกระบวนการย่อยสลายไปบางส่วนแล้วในทางเดินอาหาร ดังนั้น ในส่วนที่เป็นมูลสัตว์จึงยังอุดมไปด้วยธาตุอาหารชนิดต่าง ๆ รวมทั้งสารอินทรีย์ที่ละลายน้ำได้หลายชนิด ซึ่งเมื่อรวมกันเข้าก็จะมีองค์ประกอบที่สามารถใช้เป็นธาตุอาหารที่สมบูรณ์ของพืชได้ ส่วนมูลสัตว์แต่ละชนิดจะมีธาตุอาหารชนิดใดมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับชนิดของอาหารที่สัตว์ชนิดนั้น ๆ กินเข้าไปเป็นปัจจัยสำคัญ รวมทั้งปัจจัยอื่น ๆ ได้แก่ ระบบการย่อยอาหารของสัตว์ วิธีการให้อาหารรวมทั้งการจัดการรวบรวมมูลสัตว์ในฟาร์มด้วย

ขี้วัวนม เอามาใช้ประโยชน์ได้ ดังนี้
📍ใช้เลี้ยงไส้เดือนดินนำไปสู่การทำมูลไส้เดือนดินและน้ำหมักมูลไส้เดือน
📍 ใช้เลี้ยงไรแดง เป็นอาหารปลา
📍 ใช้โรยบนดิน หรือคลุกดินปลูก เพิ่มแร่ธาตุอาหารในดินและดินร่วนซุยขึ้น
📍 ใช้ทำน้ำสกัดจากมูลโคนม เพื่อใช้ทำปุ๋ยรดบนดินหรือทำปุ๋ยทางใบใช้ได้ในพืชทุกชนิด และทุกช่วงอายุพืช

➕ การทำน้ำสกัดจากมูลโคนม
                นำมูลโคนมแห้ง บรรจุลงในถุงไนลอน (มุ้งเขียว) แล้วแช่ในน้ำ อัตราส่วนมูลโคนม 1 กิโลกรัมต่อน้ำ 8 ลิตร ปิดฝาถังให้สนิท และหมักไว้เป็นเวลา 24 ชั่วโมง แล้วยกถุงที่บรรจุมูลโคนมออกจากถังจะได้น้ำสกัดมูลสัตว์สีน้ำตาลใส ซึ่งควรบรรจุเก็บไว้ในถังหรือภาชนะที่มีฝาปิด น้ำสกัดมูลสัตว์ที่ได้สามารถหมักเก็บไว้ใช้ได้นาน ซึ่งจะทำให้น้ำสกัดใสยิ่งขึ้น และมีธาตุอาหารในรูปที่พืชสามารถนำไปใช้ประโยชน์ได้ในปริมาณมากยิ่งขึ้น การทำน้ำสกัดมูลโคนมจะทำให้ประหยัดกว่าการใช้มูลโคนมเป็นปุ๋ยทางดินโดยตรง เนื่องจากมูลโคนมแห้ง 1 กิโลกรัม ทำน้ำสกัดได้ประมาณ 6-7 ลิตร นำน้ำสกัดส่วนใสที่ได้มาเจือจางกับน้ำได้ 10 – 20 เท่า เป็น 60 – 140 ลิตร เพื่อใช้เป็นปุ๋ยรดทางดินหรือฉีดพ่นทางใบ ส่วนกากของมูลสัตว์ที่เหลือ สามารถนำไปใช้เป็นปุ๋ยทางดินได้เลยโดยไม่ต้องเสียเวลาหมักนานถึง 45 วัน เหมือนปุ๋ยหมักทั่วไป

                น้ำสกัดมูลโคนมมีปริมาณธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง และจุลธาตุอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อพืช สามารถใช้เป็นปุ๋ยรดทางดินและฉีดพ่นทางใบเพื่อเร่งการเจริญเติบโต การเพิ่มผลผลิตของพืช อีกทั้งยังสามารถใช้เป็นปุ๋ยเพื่อแก้ไขอาการขาดธาตุอาหารของพืชได้ น้ำสกัดมูลโคนมมีปริมาณธาตุอาหารหลัก ธาตุอาหารรอง และจุลธาตุเกือบทุกธาตุในปริมาณสูง

การใช้น้ำสกัดมูลโคนมในการให้ปุ๋ยประสิทธิภาพสูง ลดต้นทุนการผลิต

✔ พืชผัก

1. ใช้น้ำสกัดมูลโคนมแช่เมล็ดพันธุ์ก่อนปลูก  ซึ่งจะทำให้เมล็ดผักงอกเร็วและตั้งตัวได้เร็วกว่าเมล็ดที่ไม่ได้แช่  
วิธีการ ใช้น้ำสกัดมูลโคนมอัตราส่วน 1 ลิตร เติมน้ำให้ได้ 20 ลิตร แล้วนำเมล็ดพันธุ์พืชที่ปลูกแช่น้ำเป็นเวลา 6-12 ชม. ก่อนหว่าน  หรืออาจผึ่งลมให้เมล็ดพันธุ์แห้งก่อน  แล้วนำไปปลูก ซึ่งขึ้นกับเมล็ดพันธุ์แต่ละชนิด 
2. ใช้น้ำสกัดมูลโคนมฉีดพ่นทางใบ คือ  ทำให้พืชได้รับธาตุอาหารชนิดต่างๆ เพิ่มมากขึ้น  พืชจะมีสีเขียวเข้ม  ใบมีขนาดใหญ่  หนา และยาวขึ้น  กาบใบหรือก้านใบแข็งและมีลักษณะตั้งขึ้น  พืชมีน้ำหนักใบและลำต้นมากขึ้นอย่างชัดเจน 
วิธีการ ใช้น้ำสกัดมูลโคนมอัตรา 1 ลิตรผสมน้ำ 10-20 ลิตรผสมสารจับใบ(แนะนำ"สปีดเทค"ของร้านเรา) 3-5 ซีซี  ฉีดพ่นทางใบช่วงเวลาเช้าหรือเย็น  สัปดาห์ละครั้ง 
3. ใช้น้ำสกัดมูลโคนมรดให้พืชทางดิน ก่อนหว่านเมล็ดพันธุ์ หรือในช่วงเร่งการเจริญเติบโตทางลำต้นและใบ โดยใช้น้ำสกัดมูลโคนมอัตรา 1 ลิตรผสมน้ำ 10 ลิตร รดทางดิน

✔ ไม้ผล

1. ใช้น้ำสกัดมูลโคนมฉีดพ่นทางใบ  จะทำให้พืชมีการสร้างใบและทรงพุ่มใหม่ได้เร็ว  ทำให้พืชออกดอก  ผลได้เร็วขึ้น  ให้ผลผลิตมากขึ้นและมีรสชาติดีด้วย  โดยใช้น้ำสกัดมูลโคนม 1 ลิตรผสมน้ำ 10-20 ลิตรพร้อมสารจับใบ 3-5 ซีซี ฉีดพ่นทางใบในช่วงเวลาเช้าหรือเย็น เดือนละ 1-2 ครั้ง  จนกระทั่งพืชมีการสร้างทรงพุ่มเต็มที่  ให้หยุดฉีด  เพื่อให้พืชสร้างดอกและผลต่อไป 
2. ใช้น้ำสกัดมูลโคนมรดทางดิน  โดยใช้น้ำสกัดมูลโคนมเจือจางด้วยน้ำ 10 เท่า รดทางดิน ต้นละ 1-2 ลิตรเดือนละ 1-2 ครั้ง ในช่วงเร่งการเจริญเติบโตทางลำต้นและใบ  หรือจะใช้น้ำสกัดมูลโคนมเข้มข้น ให้พร้อมกับการให้น้ำแบบระบบน้ำหยด

 ✔ ไม้ดอก

1.  ใช้น้ำสกัดมูลโคนมฉีดพ่นทางใบ  จะทำให้พืชมีการสร้างดอกได้เร็วขึ้น  ดอกมีความสมบูรณ์  ขนาดใหญ่  สีเข้มสดใส  ก้านดอกแข็ง  ยืดอายุการเก็บได้นานขึ้น  อีกทั้งต้นที่เก็บเกี่ยวไปแล้วไม่โทรม  ยังสามารถให้ดอกได้เร็วขึ้น  โดยใช้น้ำสกัดมูลโคนม 1 ลิตร ผสมน้ำ 10-20 ลิตรพร้อมสารจับใบ 3-5 ซีซี ฉีดพ่นทางใบในช่วงเวลาเช้าหรือเย็น สัปดาห์ละ 1 ครั้ง  
2.  ใช้น้ำสกัดมูลโคนมรดทางดิน  โดยใช้น้ำสกัดมูลโคนมเจือจางด้วยน้ำ 10 เท่า รดทางดิน ต้นละ 1-2 ลิตรสัปดาห์ละ 1 ครั้ง  หรือจะใช้น้ำสกัดมูลโคนมเข้มข้น ให้พร้อมกับการให้น้ำแบบระบบต่างๆ  ในช่วงเร่งการเจริญเติบโตทางลำต้นและใบ

ศูนย์เรียนรู้สวนเกษตรอินทรีย์ คุณแอ๊บ คุณแอม
75 ม.5 ต.ท่าตะคร้อ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี 71130
โทร.088-785-2370 คุณแอ๊บ (วิศวกร/นักวิชาการ/เกษตรกร)