วิชาการพื้นฐาน จุลินทรีย์ ไตรโคเดอร์มา

เชื้อราไตรโคเดอร์มา เป็นเชื้อราชั้นสูงที่มีประโยชน์ ดำรงชีวิตอยู่ในดิน อาศัยเศษซากพืช ซากสัตว์และอินทรียวัตถุเป็นแหล่งอาหาร เจริญได้รวดเร็วบนอาหารเลี้ยงเชื้อราหลายชนิด สร้างเส้นใยสีขาวและผลิตส่วนขยายพันธุ์ที่ เรียกว่า “โคนิเดีย” หรือ “สปอร์” จำนวนมากรวมเป็นกลุ่มหนาแน่นจนเห็นเป็นสีเขียว เชื้อราไตรโคเดอร์มาเป็นศัตรู (ปฏิปักษ์) ต่อเชื้อราสาเหตุโรคพืชหลายชนิดโดยวิธีการเบียดเบียน หรือเป็นปรสิต และแข่งขันหรือแย่งใช้อาหารที่เชื้อโรคต้องการ นอกจากนี้เชื้อราไตรโคเดอร์มายังสามารถผลิตปฏิชีวนสาร และสารพิษ ตลอดจนน้ำย่อยหรือเอนไซม์สำหรับช่วยละลายผนังเส้นใยของเชื้อโรคพืช คุณสมบัติพิเศษของเชื้อราไตรโคเดอร์มาคือ สามารถช่วยละลายแร่ธาตุให้อยู่ในรูปที่เป็นประโยชน์ต่อพืช จึงช่วยส่งเสริมการเจริญเติบโตของพืชและชักนำให้ต้นพืชมีความต้านทานต่อเชื้อโรคพืชทั้งเชื้อราและแบคทีเรียสาเหตุของโรค

เชื้อราไตรโคเดอร์มา มีประสิทธิภาพสูงในการควบคุมโรคของพืชเศรษฐกิจต่างๆทั้งพืชไร่ ไม้ผล พืชผัก และไม้ดอก ไม้ประดับหลายชนิดได้ในสภาพแปลงเกษตรกร ทั้งโรคที่เกิดบนส่วนของพืชที่อยู่ใต้ดิน เช่น โรคเมล็ดเน่า โรคเน่าระดับดิน (โรคกล้ายุบ) รากเน่า หัวหรือแง่งเน่า และโคนเน่า เป็นต้น โรคที่เกิดบนส่วนของพืชที่อยู่เหนือดินไม่ว่าจะเป็นส่วนของ กิ่ง ผล ใบ หรือดอก เช่น โรคลำต้นไหม้ของหน่อไม้ฝรั่ง โรคแคงเกอร์ของมะนาว โรคราดำของมะเขือเทศ โรคใบปื้นเหลืองและโรคดอกสนิมของกล้วยไม้ โรคแอนแทรคโนสของมะม่วงและพริกทั้งก่อนและหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต นอกจากนี้ยังสามารถใช้เชื้อราไตรโคเดอร์มาควบคุมโรครากเน่าของพืชผักสลัดและผักกินใบต่างๆที่ปลูกในสารละลายธาตุอาหาร (ระบบไฮโดรโพนิกส์) และจากผลการวิจัยล่าสุดพบว่าการแช่เมล็ดข้าวเปลือกก่อนใช้หว่านลงในนาข้าว ช่วยลดการเกิดโรคเมล็ดด่าง เมล็ดลีบ ของข้าวที่เกิดจากการเข้าทำลายของเชื้อราหลายชนิด ตลอดจนช่วยเพิ่มความสมบูรณ์และน้ำหนักเมล็ด และเพิ่มผลผลิตต่อไร่ได้ด้วย

เชื้อราไตรโคเดอร์มา สามารถเก็บรักษาได้เป็นระยะเวลานานถึง 2 ปีถ้าเก็บไว้ในตู้เย็น (ประมาณ 8-10 องศาเซลเซียส) แต่ถ้าเก็บที่อุณหภูมิในห้องปกติ (25-30 องศาเซลเซียส) สามารถเก็บไว้ได้นาน 1 ปี

ข้อดีของการใช้เชื้อราเขียว ไตรโคเดอร์มา
- ปลอดภัยต่อผู้ใช้ สัตว์เลี้ยง ไม่มีสารพิษตกค้าง
- ลดต้นทุนการผลิต
- สามารถแพร่กระจายในธรรมชาติได้ และทำลายเชื้อราและโรคพืชได้อย่างต่อเนื่อง
- ใช้แก้โรคไหลในพืชตระกูลส้มโอ ทุเรียนและไม้ผลอื่นๆอย่างได้ผล
- สามารถใช้ร่วมกับ ปุ๋ยน้ำ น้ำหมักชีวภาพ น้ำหนักจุลินทรีย์ ฮอร์โมน และอาหารเสริมอื่นๆได้

อัตราการใช้ >>>
😊 กรณีรด/ราด/ฉีดพ่น
✔3-5 ช้อนชาต่อน้ำ 1 ลิตร
✔5-7 ช้อนโต๊ะต่อน้ำ 20 ลิตร
✔500 กรัม ต่อน้ำ 200 ลิตร
✔ราดโคนต้นราดดิน และฉีดพ่นให้ทั่วทั้งต้นและใต้ใบ
** การราด/รดหรือฉีดพ่น ให้ละลายและตั้งทิ้งไว้ 1-2 ชม. ให้เชื้อเดินเต็ม กรองเอาส่วนน้ำมาใช้ ควรใส่สารจับใบ(ที่เป็นชีวภาพประสิทธิภาพสูง แนะนำ "สปีดเทค" ของร้านเรา อัตราใช้ 2-3 หยดต่อน้ำ 1 ลิตร หรือ 2 ซีซี(ครึ่งฝาขวด16cc) ต่อน้ำ 20-25 ลิตรหรือ 15-16cc ต่อน้ำ 200 ลิตร นำไปฉีดโดยให้ทั่ว รวมถึงใต้ใบ พยายามให้ถูกบริเวณที่เป็นเชื้อราให้มากที่สุด ควรพ่นเวลาเย็น เพื่อหลีกเลี่ยงแสงแดด ฉีดพ่น/รดทุก 2-3 วัน ซ้ำ 2-3 ครั้ง ในช่วงระบาด และฉีดพ่น/รดอย่างสม่ำเสมอทุก 1-2 สัปดาห์ ในเชิงป้องกัน
😍 กรณีใช้ในระบบน้ำไฮโดรโปนิกส์
✔100 กรัม ต่อ สารละลาย 200 ลิตร(ควรใส่สารจับใบชีวภาพลงไป แนะนำ สปีดเทค 5-6 ซีซีหรือ 2 ฝาขวดต่อน้ำ 100 ลิตร) ในพืชผักระบบไฮโดรโปนิกส์
😄 กรณีหว่านบนดิน/คลุกดินปลูก
✓ 1 กิโลกรัม ผสมปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก 50 กิโลกรัม
✓ ใส่โคนต้นพืช หรือคลุกดินปลูก


การขยายเชื้อ เชื้อราเขียว ไตรโคเดอร์ม่า
1. เตรียมภาชนะขนาด 5 ลิตร
2. เติมน้ำสะอาดที่ผ่านเครื่องกรองน้ำ 5 ลิตรในภาชนะที่เตรียมไว้
3. เติมน้ำตาลทรายแดงละเอียด(โอทึ้ง) 0.5 กิโลกรัมลงไป ใช้ไม้กวน คน/กวนให้ละลายจนหมด
4. เติมผงหัวเชื้อราเขียว ไตรโคเดอร์ม่า ลงไป จำนวน 100 กรัมลงไป ใช้ไม้กวน กวนให้ละลายมากที่สุด หาวัสดุปิดฝาภาชนะป้องกันการตกหล่นปนเปื้อนจากภายนอก ต้องปล่อยแก๊สทุกๆ 6 ชั่วโมง หรือ ปิดแบบไม่สนิทให้แก๊สไหลออกได้
5. หมักทิ้งไว้ 5-7 วันให้เชื้อเดินเต็ม
6. ได้น้ำหัวเชื้อ 5 ลิตร
7. นำมาละลายใช้ได้ สัดส่วน 1 ลิตร ละลายน้ำ 30-40 ลิตร ควรใส่สารจับใบ(ที่เป็นชีวภาพประสิทธิภาพสูง แนะนำ "สปีดเทค" ของร้านเรา อัตราใช้ 2 หยดต่อน้ำ 1 ลิตร หรือ 1-2 ซีซี(เกือบครึ่งฝาขวด15cc) ต่อน้ำ 20 ลิตร หรือ 10-15cc. ต่อ200 ลิตร ใช้ได้ 1-1.5 เดือน ถ้ายังใช้ไม่หมด อาจเติมน้ำตาลทรายแดงละเอียดทีละน้อยเพื่อเพิ่มอาหารให้เชื้อราเขียว ไตรโคเดอร์ม่า

ศูนย์เรียนรู้สวนเกษตรอินทรีย์ คุณแอ๊บ คุณแอม
75 ม.5 ต.ท่าตะคร้อ อ.ท่าม่วง จ.กาญจนบุรี 71130
คุณแอ๊บ (นักวิชาการ/เกษตรกร)