คุณสมบัติ
เมทานอล (อังกฤษ: methanol) หรือ เมทิลแอลกอฮอล์ (อังกฤษ: methyl alcohol) มีสูตรโครงสร้างแบบย่อ CH3OH
เป็นของเหลวใส ระเหยง่าย เป็นพิษ นิยมใช้เป็นตัวทำละลาย และใช้เป็นเชื้อเพลิง
ในธรรมชาติ เมทานอลเป็นผลิตภัณฑ์จากการสลายสารอาหารแบบไม่ใช้ออกซิเจนของแบคทีเรียหลายชนิด
(ดูการผลิตเมทานอลจากของเสียเพื่อทำเป็นก๊าซชีวภาพ) ซึ่งเมทานอลจะระเหยออกสู่อากาศภายนอก
แล้วสลายตัวได้คาร์บอนไดออกไซด์และน้ำ
หากเราเผาเมทานอลกับอากาศ จะได้คาร์บอนไดออกไซด์กับน้ำ ดังสมการด้านล่างนี้
[2 CH3OH + 3 O2 → 2 CO2 + 4 H2O]
ซึ่งเปลวไฟที่ได้จากการเผาเกือบจะมองไม่เห็นเลย ดังนั้นจึงควรระมัดระวังหากมีการใช้เมทานอลเป็นเชื้อเพลิง
นอกจากนี้เมทานอลยังใช้ผสมเอทานอล เพื่อมิให้สามารถรับประทานได้ (denatured alcohol) ทั้งนี้เพื่อประโยชน์ในทางภาษีอากร
ประโยชน์
1. ใช้เป็นสารทำละลายในโรงงานอุตสาหกรรม เช่น พลาสติก ไม้อัดสี เป็นต้น
2. หากทำไปผสมกับน้ำมัน ใช้ทำเป็นไบโอดีเซลได้
วิธีการทำ
1. การทำไบโอดีเซล ใช้น้ำมันพืชหรือน้ำมันสัตว์ ผสมเมทานอล แล้วทำการผสมโซดาไฟอีกเล็กน้อย
ผ่านกระบวนการความร้อนจึงจะได้ไบโอดีเซล
การใช้ในทางที่ผิด
ในการทำเหล้าเถื่อนมีการนำเอาสารนี้ผสมลงไปด้วยเพราะราคาถูก ทั้งนี้ เหล้าที่ต้มเองซึ่งมักมีส่วนผสมของเมทานอลที่ใช้ในการทำอุตสาหกรรม
มักเป็นที่นิยมในหมู่คนยากจนอินเดียเนื่องจากมีราคาถูกกว่า แต่เนื่องจาก เมทานอลเป็นพิษ จึงทำให้เสียชีวิตภายหลังจากการดื่ม
สาระ
1. เมทานอลมีความพิษ หากนำมาดื่มจะทำให้ตาบอด ดังนั้นเมื่อมีการใช้สารเมทานอลให้มีการสวมใส่ถุงมือ หรือแว่นตาป้องกันไอระเหยเข้าสู่ร่างกาย
2. เมทานอลมีความไวไฟสูง ดังนั้นไม่ควรวางไว้ใกล้กับแหล่งกำเนิดความร้อน หรือวางไว้ที่แดดส่องถึง
3. เมทานอลมีความไวไฟสูง ไม่ให้วางไว้ใกล้กับสารเคมีที่ทำปฏิกิริยาได้เร็ว เช่น ไฮโดรเจนเปอร์ออกไซด์