การเมืองวัฒนธรรมของซ้ายไทย : หนังสือพิมพ์ใต้ดิน, ปัญญาชนหัวก้าวหน้า, วรรณกรรมเพื่อชีวิต และสงครามความทรงจำ

นี่คือบทเรียนสำหรับการเรียนรู้ ถึงผู้คนและบ้านเมืองในยุคสมัยหนึ่งที่ผ่านมา และนี่คือประวัติศาสตร์ของคนธรรมดาที่ควรค่าแก่การศึกษาเป็นอย่างยิ่ง

ผู้เขียน ธิกานต์ ศรีนารา

หนังสือชื่อยาวที่บอกเล่าเรื่องราวแนวรบด้านวัฒนธรรม ผ่านการสื่อสาร ผ่านหนังสือพิมพ์ ทั้งใต้ดินและบนดิน วรรณกรรม บทเพลง และศิลปะ ของพคท. และปัญญาชนหัวก้าวหน้า ในยุคสมัยหนึ่งของประวัติศาสตร์ชาติไทย รวมบทความของนักรบฝ่ายประชาชนในอดีต ที่กล่าวถึง พคท.ทั้งการก่อตั้ง การทำงาน และการล่มสลาย ด้วยเหตุและปัจจัยที่นักสู้ในอดีตหลายท่านเขียนถึงในแง่มุมต่างๆ ถึงเหตุการณ์การเมืองในช่วงปี 2490-2491 กับสถานะของหนังสือพิมพ์ในห้วงเวลานั้น ที่พคท.นำเสนอความคิด บทวิเคราะห์และความคิดเห็นทางการเมืองผ่านหนังสือพิมพ์ใต้ดิน โดยเฉพาะหนังสือพิมพ์มหาชน ที่มีบทบาทอย่างยิ่งโดยเฉพาะความเคลื่อนไหวทางวรรณกรรมผ่านหนังสือพิมพ์ฉบับนี้ ซึ่งมหาชนถูกปิดลงอย่างเป็นทางการเมื่อ 22 มกราคม 2494 เปลี่ยนสถานะเป็นหนังสือพิมพ์ใต้ดินในตำนานของขบวนการฝ่ายซ้ายไทย การต่อสู้ที่ทรงพลานุภาพที่สุด คือการต่อสู้เชิงวัฒนธรรม และการต่อสู้เชิงวัฒนธรรมนั้น ที่ทั้งบนดิน และใต้ดิน การต่อสู้นี้มีทาตั้งแต่ทศวรรษ 2490 ต่อเนื่องมาจนถึงยุค 14 ตุลา 2516 และ 6 ตุลา 2519 ยุคสมัยนั้น พคท. มีประชาชนทั้งในเมืองและชนบทเข้าร่วมเป็นจำนวนมาก เป็นการเคลื่อนไหวเพื่อต่อต้านสหรัฐอเมริกา ศักดินา และเผ็จการทหาร ที่เข็มแข็งที่สุด