หลักการ
ชุดทดสอบสเตียรอยด์ในยาแผนโบราณใช้หลักการทางอิมมูโนโครมาโทกราฟี สามารถตรวจสเตียรอยด์ได้ 2 ชนิด คือ เดกซาเมทาโซนและเพรดนิโซโลน ตรวจยาแผนโบราณได้ทุกรูปแบบ เช่น สเตียรอยด์ในยาสมุนไพร ยาผง ยาเม็ด ยาน้ำ ยากวน ฯลฯ ทราบผลได้ภายในเวลาประมาณ 15 นาที

ค่าความไวของชุดทดสอบ : สามารถตรวจพบเดกซาเมทาโซนที่ความเข้มข้น 1 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร และเพรดนิโซโลน 50 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร ชุดทดสอบนี้สามารถเกิดปฏิกิริยาข้าม (cross reaction) โดยให้ผลบวกกับเบตาเมทาโซนได้

ประโยชน์ของชุดทดสอบ
1. ใช้เป็นวิธีทดสอบเบื้องต้น สำหรับตรวจหาเดกซาเมทาโซน (Dexamethasone) และเพรดนิโซโลน (Prednisolone) ที่ปนปลอมในยาแผนโบราณด้วยเทคนิคอิมมูโนโครมาโทกราฟี (IC)
2. วิธีใช้สะดวกและรวดเร็ว และมีประสิทธิภาพเหมาะสำหรับ ใช้ในห้องปฏิบัติการ ทั่วไป ในภาคสนามและประชาชนทั่วไป
3. สนับสนุนงานคุ้มครองผู้บริโภคในพื้นที่ต่างๆ ทั่วประเทศ และใช้ประโยชน์ในการวินิจฉัยและบำบัดรักษาผู้ป่วยที่รับประทานยาที่ผสมสารสเตียรอยด์
4. ลดงานตรวจวิเคราะห์ในเบื้องต้น คงไว้เฉพาะการตรวจยืนยันในห้องปฏิบัติการ

วิธีทดสอบ
1. บดยาให้เป็นผงละเอียด และใช้หลอดพลาสติกตักตัวอย่างยาใส่หลอดทดสอบ (กรณียาน้ำให้รินใส่หลอดทดสอบ) โดยใส่ตัวอย่างยาให้มีปริมาณเท่ากับขีดสีน้ำเงินข้างหลอดทดสอบ (ขีดล่าง)
2. ใส่น้ำยาละลายตัวอย่างที่ให้มาในชุดทดสอบ จนถึงขีดสีแดง (ขีดบน) ปิดจุก และเขย่าอย่างน้อย 3 นาที (เป็นการสกัดสารสเตียรอยด์)
3. ตั้งหลอดทดสอบจนกระทั่งยาตกตะกอน และน้ำยาแยกชั้นใส
4. เปิดซอง นำชุดทดสอบวางบนพื้นราบ ในที่มีแสงสว่างเพียงพอ ใช้หลอดหยดที่ให้มาในซองดูดน้ำยาส่วนใส ระวังอย่าให้มีฟองอากาศ และหยดน้ำยาลงในหลุมรับตัวอย่างทีละหยด จำนวน 4 หยด ในลักษณะหลอดหยดตั้งตรง
5. อ่านผลการทดสอบที่เวลา 10 นาที ไม่ควรอ่านผลทดสอบเกินเวลากำหนด
การอ่านผลทดสอบ
การอ่านผลดูจากจำนวนขีดที่ปรากฏในช่องหน้าต่างแสดงผล โดยความเข้มของสีที่ปรากฏบนตำแหน่ง C และ T อาจแตกต่างกันได้เล็กน้อย การแปลผล เป็นดังนี้
► กรณีปรากฏ 2 ขีด ที่ตำแหน่ง C และ T คือผลลบ แสดงว่า ไม่มีสเตียรอยด์
► กรณีปรากฏ 1 ขีด ที่ตำแหน่ง C เท่านั้น คือผลบวก แสดงว่า มีสเตียรอยด์ ซึ่งอาจเป็นเดกซาเมทาโซนหรือเพรดนิโซโลน หรืออาจใส่ปนปลอมมาทั้งสองชนิด



ข้อแนะนำ
1. กรณีผลิตภัณฑ์ยามีสีเข้มซึ่งอาจรบกวนการอ่านผล สามารถตั้งหลอดตัวอย่างที่ผสมน้ำยาแล้ว ทิ้งไว้นานขึ้นจนกว่าตัวยาตกตะกอนหมด และใสมากขึ้น
2. ควรใช้ชุดทดสอบทันทีหลังจากเปิดซอง และอ่านผลภายในระยะเวลาที่กำหนดเท่านั้น
3. หากน้ำยาละลายตัวอย่างกระเด็นเข้าตา หรือถูกผิวหนัง ให้ล้างด้วยน้ำสะอาดจำนวนมาก
4. เมื่อใช้น้ำยาละลายตัวอย่างแล้วเสร็จ ควรปิดฝาให้สนิททุกครั้ง
5. ชุดทดสอบนี้ใช้เพื่อการตรวจสอบเบื้องต้นเท่านั้น หากต้องการยืนยันผล สามารถส่งตรวจได้ที่ห้องปฏิบัติการของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์
6. เก็บชุดทดสอบไว้ที่อุณหภูมิห้อง โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสความร้อนและแสงแดดโดยตรง
7. หลีกเลี่ยงการซื้อยาแผนโบราณที่ไม่ได้ขึ้นทะเบียนตำรับยา การเลือกซื้อให้ตรวจดูฉลากที่ปิดผนึกบนภาชนะบรรจุว่าจะต้องมีเลขทะเบียนตำรับยาโดยฉลากจะต้องมีรายละเอียดอื่นๆได้แก่ ชื่อยา สูตรยา ชื่อและจังหวัดที่ตั้งของผู้ผลิตยา วันเดือนปีที่ผลิตยา เลขที่หรืออักษรแสดงครั้งที่ผลิตยา ปริมาณยาที่บรรจุ เนื่องจากหากเป็นทะเบียนยาปลอม รายละเอียดจะไม่ครบถ้วน


ยาสมุนไพรดีจริงหรือ รู้ทันชุดการทดสอบสารสเตียรอยด์"


รายละเอียดเพิ่มเติม
คู่มือ_ชุดทดสอบสารเสตียรอยด์ที่ปนปลอมในยาแผนโบราณ_th
คู่มือ_ชุดทดสอบสารเสตียรอยด์ที่ปนปลอมในยาแผนโบราณ_eng