พระราชนิพนธ์ บทละครนอกในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย สำนักพิมพ์ศรีปัญญา พ.ศ. ๒๕๖๑ มี ๖๑๒ หน้า ISBN9786164370456
ซึ่งรายละเอียดในที่มาที่ไปของงานพระราชนิพนธ์ในเล่มนี้ปรากฎและมีคำอธิบายอยู่ในส่วน "ตำนานพระราชนิพนธ์บทละครนอก" ซึ่งนิพนธ์โดยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เอาไว้อย่างดีแล้ว
บทละครนอกพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยนี้ ได้มีการรวบรวมและนำมาจัดพิมพ์ในรูปของหนังสือสมัยใหม่ ครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๕ โดยมีการจัดพิมพ์เนื่องในงานทรงบำเพ็ญพระกุศลฉลองพระชนมายุครบ ๖๐ ทัศ ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ โดยเรียงลำดับเรื่องตั้งแต่ ไชยเชษฐ์ สังข์ทอง ไกรทอง มณีพิชัย คาวี และสังข์ศิลป์ชัย เรียกชื่อหนังสือเล่มนั้นว่า "ประชุมบทละครนอก พระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๒"
โดยทางการแล้ว ยอมรับกันว่า พระราชนิพนธ์บทละครนอกเล่มนี้ได้จัดพิมพ์มาแล้ว ๘ ครั้ง โดยครั้งสุดท้ายคือการจัดพิมพ์โดยกรมศิลปากร ใน พ.ศ. ๒๕๓๐ กระนั้นในความเป็นจริงแล้วในการจัดพิมพ์นั้นมีการจัดพิมพ์โดยเอกชนทั่วไปอีกหลายครั้ง และมีการพิมพ์ซ้ำโดยไม่ได้แจ้งเอาไว้อีกหลายหนทำให้ข้อมูลเหล่านี้ยากที่จะหาจุดยุติลงมาได้อย่างชัดเจน
อีกทั้งในการจัดพิมพ์แต่ละครั้งนั้น ได้มีการเรียงลำดับเรื่องใหม่เป็นอีกหลายรูปแบบ หรือแม้แต่ในบางครั้ของการจัดพิมพ์อย่างเป็นทางการ อาทิ การจัดพิมพ์ในครั้งที่ ๒ และ ครั้งที่ ๕ นั้น ก็ไม่ได้จัดพิมพ์เรื่อง สังข์ทองเอาไว้ด้วย
ด้วยเหตุนี้ในการจัดพิมพ์ครั้งใหม่ โดยสำนักพิมพ์ศรีปัญญาในครั้งนี้ จึงขอใช้การนับการพิมพ์ใหม่ โดยกำหนดว่าเป็นการพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ศรีปัญญาเป็นครั้งที่ ๑ ในพ.ศ. ๒๕๖๑ นี้ โดยในการจัดพิมพ์ได้เรียงลำดับเรื่อง เป็นเช่นเดียวกับการพิมพ์รวมเล่มในครั้งแรกดังที่กล่าวมาแล้ว
สารบัญ
ตำนานพระราชนิพนธ์บทละครนอก
บทละครนอกไชยเชษฐ์
นิทานเรื่องไชยเชษฐ์
เรื่องต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
ตอนที่ ๑ นางสุวิญชาถูกขับไล่
ตอนที่ ๒ พระไชยเชษฐ์ตามนางสุวิญชา
ตอนที่ ๓ พระไชยเชษฐ์เข้าเฝ้าท้าวสิงหล
ตอนที่ ๔ อภิเษกพระไชยเชษฐ์
บทละครนอกสังข์ทอง
นิทานเรื่องสังข์ทอง
เรื่องต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
ตอนที่ ๑ พระสังข์หนีทางพันธุรัต
ตอนที่ ๒ ท้าวสามนต์ให้นางทั้งเจ็ดเลือกคู่
ตอนที่ ๓ พระสังข์ทองได้นางรจนา
ตอนที่ ๔ ท้าวสามนต์ให้ลูกเขยหาปลาหาเนื้อ
ตอนที่ ๕ พระสังข์ตีคลี
ตอนที่ ๖ ท้าวยศวิมลตามพระสังข์
บทละครนอกไกรทอง
นิทานเรื่องไกรทอง
เรื่องตอนต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
ตอนที่ ๑ นางวิมาลาตามไกรทองมาจากถ้ำ
ตอนที่ ๒ ไกรทองตามนางวิมาลากลับไปถ้ำ
ตำนานพระราชนิพนธ์เรื่องไกรทอง
บทละครนอกมณีพิชัย
นิทานเรื่องมณีพิชัย
เรื่องตอนต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
- บทละครนอกเรื่องมณีพิชัย
- ตอนพราหมณ์ยอพระกลิ่นของพระมณีพิชัยไปเป็นทาส
นิทานเรื่องมณีพิชัยตอนปลาย
ต่อเรื่องตอนทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
บทละครนอกคาวี
นิทานเรื่องคาวี (เรียกอีกอย่างหนึ่งว่าเรื่องเสือโค)
เรื่องตอนต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
ตอนที่ ๑ ท้าวสันนุราชหานางผมหอม
ตอนที่ ๒ ท้าวสันนุราชชุบตัว
ตอนที่ ๒ นางคันธมาลีขึ้นเฝ้า
ตอนที่ ๔ พระคาวีรบกับไวยทัต
เพลงยาวชมพระราชนิพนธ์
บทละครนอกสังข์ศิลป์ชัย
นิทานเรื่องสังข์ศิลป์ชัย
เรื่องตอนต้นก่อนตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์เป็นบทละคร
ตอนที่ ๑ สังข์ศิลป์ชัยตกเหว
ตอนที่ ๒ ท้าวเสนากุฎเข้าเมือง
นิทานเรื่องสังข์ศิลป์ชัยตอนปลาย
ต่อเรื่องตอนที่ทรงพระราชนิพนธ์บทละคร