แปลจากหนังสือ: ATADIA
ผู้เขียน: ณภัทร จาตุศรีพิทักษ์
สำนักพิมพ์: Salt Publishing
จำนวนหน้า: 592 หน้า ปกอ่อน
พิมพ์ครั้งที่ 1 — กันยายน 2565
ISBN: 9786168266304

เรารู้กันแล้วในปัจจุบันว่าโลกเปลี่ยนแปลงไปเร็วมาก และอาทาเดียคือผลของการเปลี่ยนแปลงโดยสิ้นเชิงนั้น โลกในอีกสามสิบปีข้างหน้าจะไม่ใช่อย่างที่เราเป็นอยู่ในทุกวันนี้ อาทาเดียคือเมืองที่ขับเคลื่อนด้วยมือที่มองไม่เห็น แต่รู้ข้อมูลของประชากรทุกคน รู้ว่าตื่นขึ้นมาจะทำอะไร จะกินอะไร จะแต่งตัวอย่างไร จะไปไหน จะคบใคร จะแต่งงานกับใคร หรือแม้กระทั่งจะตายเมื่อไร



อย่างไรก็ตาม ไม่ใช่ว่าปัญญาประดิษฐ์ในอาทาเดียจะคิดค้นจัดสรรทุกอย่างได้เอง เบื้องหลังความรอบรู้นั้นคือมือมนุษย์ที่ป้อนข้อมูลมหาศาลให้เครื่องมือล้ำเลิศนี้ประมวลผลออกมาตอบโจทย์ตามที่ต้องการ และแน่นอนผลลัพธ์อาจไม่ใช่ความต้องการของทุกคน



ถ้าโลกของเราเคลื่อนไปสู่การใช้ชีวิตอย่างอาทาเดียจริงๆ จำเป็นที่เราจะต้องรู้รอบให้ทันสิ่งที่กำลังจะเกิดขึ้น ต้องเข้าใจประโยชน์ โทษ และข้อจำกัด รวมถึงลักษณะของกระบวนการในการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีข้อมูล ไม่อย่างนั้นเหล่ามวลมนุษย์อาจตกหลุมพรางผู้ที่อยู่เบื้องหลังการเปลี่ยนแปลงซึ่งกำอำนาจเอาไว้ไม่ต่างจากโลกสมัยอะนาล็อก



ภาคแรกที่เป็นเรื่องแต่งของ “อาทาเดีย” เล่มนี้ คือ เรื่องของเมืองในอนาคตที่เป็นโลกใหม่อันเกิดจากสมองของมนุษย์ที่เปรื่องปราดที่สุดในยุคต้นคริสตศตวรรษที่ยี่สิบเอ็ด ไม่มีเรื่องไหนของสมาชิกในสังคมที่ปัญญาประดิษฐ์ไม่รู้ข้อมูล ความรู้มากนี้ที่สร้างความภาคภูมิใจให้แก่ผู้คิดค้นกลับนำความทุกข์ใหญ่หลวงมาสู่เขาเหล่านั้นอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยง



ภาคที่สองที่เป็นเรื่องจริงคือการทุบปัญญาประดิษฐ์เหล่านั้นให้แตกเป็นชิ้นๆ นำมาวิเคราะห์ จับประเด็น ค้นหาความจริง พิจารณาข้อมูล ตั้งสมมุติฐานความเป็นไปได้หรือไม่ได้ของสิ่งเหล่านั้น เมื่อรู้รอบต่อทุกเรื่องแล้ว ผู้อ่านจะเข้าใจว่าเราทุกคนในปัจจุบันนี้ควรจะเดินเคียงคู่กับระบบข้อมูลมหาศาลที่จะสร้างเอไอ ใช้บล็อกเชน และเทคโนโลยีข้อมูลอื่น ๆ ให้รองรับความต้องการแต่ละด้านของสังคมได้อย่างไร ที่สำคัญคือไม่ใช้ในทางที่ผิดและตกเป็นเหยื่อของข้อมูลเหล่านั้น เพราะถ้าตกเป็นเหยื่อแล้ว ผลจะเกิดขึ้นอย่างในเรื่องแต่งของหนังสือเล่มนี้