หญ้าใต้ใบ (อังกฤษ: chamberbitter, gripeweed, shatterstone, stonebreaker; ชื่อวิทยาศาสตร์: Phyllanthus urinaria) เป็นพืชล้มลุกในสกุลมะขามป้อม สูงได้ถึง 60 เซนติเมตร ลำต้นและกิ่งเกลี้ยง มีลักษณะแบนและมีปีกเล็กน้อย หูใบรูปไข่แกมรูปใบหอกหรือสามเหลี่ยม ใบเป็นใบเดี่ยว รูปขอบขนานหรือรูปไข่แกมขอบขนาน ก้านใบยาว 0.3-0.9 มิลลิเมตร โคนใบเบี้ยว ขอบใบมีขนเล็กน้อย ปลายใบมนหรือเป็นติ่งหนามสั้น ใบจะหุบในเวลากลางคืนและกางออกในเวลากลางวัน ดอกแยกเพศ โดยดอกเพศผู้เป็นช่อกระจุกกลม 5-7 ดอกย่อย กลีบเลี้ยง 6 กลีบ รูปรีหรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่ เกสรเพศผู้ 3 อัน ดอกเพศเมียออกเป็นดอกเดี่ยว มีขนาดใหญ่กว่าดอกตัวผู้เล็กน้อย ผลเป็นแบบแห้งแตก สีเขียว-แดง รูปร่างค่อนข้างกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2-4 มิลลิเมตร ผิวมีปุ่ม ออกใต้ก้านใบ เมล็ดมีลักษณะสามมุม
หญ้าใต้ใบกระจายพันธุ์ในจีน อินเดีย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้จนถึงตอนเหนือของมหาสมุทรแปซิฟิก บางแห่งจัดเป็นวัชพืชและพืชรุกราน หญ้าใต้ใบทั้งต้นต้มกับสมุนไพรอื่นมีสรรพคุณแก้มะเร็งมดลูก แก้ไข้ ขับปัสสาวะ
• รากและใบของลูกใต้ใบใช้ชงดื่มกับน้ำบำรุงร่างกาย (รากและใบ)
• ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย (ราก, น้ำต้มใบ)
• ในเขมรใช้ลูกใต้ใบ ช่วยให้เจริญอาหาร (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
• ผลใช้ต้มดื่มช่วยบำรุงสายตา ทำให้สายตาดี ช่วยรักษาโรคตา (ใบ)
• ลูกใต้ใบเป็นสมุนไพรที่มีฤทธิ์ช่วยควบคุมและลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ จึงมีประโยชน์ต่อผู้เป็นโรคเบาหวาน (ทั้งต้น)
• ช่วยลดความดันโลหิต (ทั้งต้น)
• ลูกใต้ใบใช้แก้ไข้ ลดความร้อน ช่วยลดไข้ทุกชนิด (ต้น, ทั้งต้น, ผล, ราก, น้ำต้มใบ)
• ช่วยรักษามาลาเรีย (น้ำต้มใบ)
• ช่วยแก้อาการไอ (ทั้งต้น)ใบอ่อนใช้แก้ไอสำหรับเด็ก (ใบอ่อนของลูกใต้ใบ)
• ช่วยแก้หืด ด้วยการใช้ทั้งต้นของลูกใต้ใบ นำมาล้างให้สะอาด ตำให้ละเอียดผสมกับน้ำอุ่น แล้วคั้นเอาแต่น้ำมาดื่มก่อนอาหารครั้งละ 2-3 อึก วันละ 3 ครั้ง ติดต่อกัน 3 วัน (ทั้งต้น)
• ช่วยแก้อาการร้อนในกระหายน้ำ ด้วยการใช้ทั้งต้นนำมาต้มดื่ม (ทั้งต้น, ผล)
• ช่วยขับเหงื่อ โดยใช้หญ้าใต้ใบ นำมาต้มดื่ม และยังช่วยลดไข้ได้ด้วย (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
• ช่วยขับเสมหะ (ทั้งต้น)
• ช่วยแก้พิษตานซาง (ผล)
• ช่วยแก้โรคดีซ่าน (ต้น, ทั้งต้น, ใบ)
• ช่วยกำจัดสารพิษออกจากตับ และช่วยทำให้สายตาดีได้อีกด้วย (ทั้งต้น)
• ใช้รากของลูกใต้ใบ นำมาต้มหรือชงกับน้ำดื่ม บำรุงกระเพาะอาหาร ช่วยแก้อาการกระเพาะอาหารพิการ และช่วยรักษาลำไส้อักเสบ (ราก)
• ช่วยแก้อาการท้องเสีย (ต้น, ทั้งต้น, ราก)
• น้ำต้มใบแก้ปวดท้อง ท้องมาน แก้บิด ท้องร่วง (ใบ)
• ทั้งต้นของลูกใต้ใบช่วยแก้อาการปวดท้อง ท้องเสีย และแก้บิด (ทั้งต้นของลูกใต้ใบ)
• ต้นใช้ต้มช่วยระบาย (ต้น)
• ช่วยแก้เถาดานในท้อง (ทั้งต้น)
• ต้นใช้ต้มร่วมกับสมุนไพรอื่น (พันงูเขียว) ใช้ป้องกันพยาธิลำไส้ในเด็ก (ต้น)
• ใช้ขับปัสสาวะ แก้ปัสสาวะขัด แก้ขัดเบา (ต้น, ทั้งต้น, ราก, ใบ)
• ใช้รักษาอาการมีไข่ขาวในปัสสาวะ อาการติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะ ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ช่วยลดอาการบวม จึงช่วยผู้ที่เป็นโรคเกาต์ในการขับกรดยูริกออกทางปัสสาวะ (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
• ช่วยแก้นิ่ว (ต้น, ราก) ขับนิ่วในไต (น้ำต้มใบ) รักษานิ่วในถุงน้ำดีและนิ่วในไต (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
• ช่วยรักษาริดสีดวงทวาร (ทั้งต้นของลูกใต้ใบ)
• ช่วยขับระดูขาวของสตรี (ต้น, ทั้งต้น)
• ช่วยขับประจำเดือนของสตรี แก้อาการประจำเดือนมาไม่ปกติ ด้วยการใช้ต้นนำมาต้มดื่ม (ต้น)
• ช่วยแก้ระดูไหลไม่หยุดหรือมามากกว่าปกติของสตรี ด้วยการใช้รากสดนำมาตำผสมกับน้ำซาวข้าวรับประทานจะช่วยทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ (ราก)
• ช่วยรักษาไข้ทับระดู (ทั้งต้น)
• ช่วยรักษากามโรค (ทั้งต้น) ช่วยแก้เริม (ทั้งต้น)
• ช่วยแก้น้ำดีพิการ (ทั้งต้น)
• ช่วยแก้น้ำเหลืองเสีย (น้ำต้มใบ)
• ใช้ต้มดื่มติดต่อกันประมาณ 1 สัปดาห์จะช่วยกำจัดพิษออกจากตับ ป้องกันไม่ให้ตับถูกทำลายจากสารพิษต่าง ๆ และช่วยบำรุงตับ สามารถช่วยรักษาโรคไวรัสตับอักเสบบีได้เป็นอย่างดี รักษาอาการอักเสบของตับทั้งประเภทเฉียบพลันและเรื้อรัง และยังช่วยปรับไขมันในตับให้เป็นปกติ จึงช่วยในการทำงานของไต (ผล)
• ใช้เป็นยารักษาดีซ่านแล้ว ยังช่วยแก้ตับอักเสบ ตัวเหลือง
• ตาเหลือง
• ช่วยแก้อาการคัน ด้วยการใช้ใบนำมาตำผสมกับเกลือ แล้วนำมาทาจะช่วยแก้อาการคันได้ (ใบ)
• ใช้ฝาดสมาน (ต้น)ช่วยรักษาบาดแผล (ใบ)
• ช่วยแก้อาการฟกช้ำบวม (ต้น, ทั้งต้น)
• ช่วยแก้บวม (ต้น, ทั้งต้น, ราก)
• ช่วยแก้หิด (ใบ)
• ช่วยแก้ฝี แก้อาการปวดฝี (ต้น, ทั้งต้น)
• ช่วยแก้อาการปวด ปวดบวมตามร่างกาย (ต้น)
• ช่วยแก้อาการปวดหลัง ปวดเอว ปวดเมื่อยตามร่างกาย ด้วยการใช้ลูกใต้ใบที่ล้างสะอาดแล้วนำมาสับเป็นชิ้นเล็ก ๆ ตากแดดให้แห้ง แล้วนำไปต้มในหม้อดินและนำมาใช้ดื่มแทนน้ำชา (ผล)
• ใช้รักษาอาการปวดกระดูกและปวดข้อ (ยอดอ่อน, ต้น)
• สมุนไพรลูกใต้ใบจะมีฤทธิ์ในการแก้ไข้แล้ว ยังมีฤทธิ์แก้อาการอักเสบได้อีกด้วย (ต้น)
• ช่วยแก้อาการนมหลง สำหรับหญิงคลอดบุตรแล้วน้ำนมเกิดหยุดไหลหลังจากเคยไหลมาแล้วและมีอาการปวดเต้า ถ้าหากปล่อยไว้อาจจะกลายเป็นฝีที่นมได้ (ทั้งต้น)
สมุนไพรหญ้าใต้ใบ Phyllanthus urinaria Linn.หญ้าใต้ใบ
ลูกใต้ใบตากแห้ง สมุนไพร ออร์แกนิค ชื่ออื่นว่า ต้นใต้ใบ หญ้าลูกใต้ใบ
หมากไข่หลัง ไฟเดือนห้า หญ้าใต้ใบขาว หน่วยใต้ใบ มะขามป้อมดิน
จูเกี๋ยเช่า ชาหญ้าใต้ใบ