สมุนไพรต้นโปร่งฟ้าในถุงดำ พร้อมปลูก
สมุนไพรโปร่งฟ้า
ส่องฟ้า(อีสาน), หวดหม่อนต้น(ลำปาง), หัสคุณดง(โคราช), ลอดฟ้า(หล่มสัก)
โปร่งฟ้าเป็นชื่อของไม้สองชนิดที่มีชื่อพ้องกันชนิดหนึ่งเป็นไม้กึ่งเลื้อยเถามีหนามขึ้นเป็นกอเหมือนหน่อไม้ฝรั่ง ใบเป็นเส้นเล็กๆ สอดประสานกันดังตาข่ายถ้ามองจากด้านล่างจะสามารถมองทะลุใบขึ้นไปเห็นท้องฟ้าได้จึงได้ชื่อว่าโปร่งฟ้า เนื่องจากใบสวย จึงนิยมนำมาประดับทำเป็นช่อดอกไม้
อีกชนิดที่เราจะกล่าวถึงเป็นไม้พุ่มขนาดเล็ก ใบเป็นช่อคล้ายใบแก้วแต่ใหญ่กว่าสีเขียวเข้ม ผิวใบมันไม้ชนิดนี้จะมีต่อมน้ำมันหอมระเหยอยู่เกือบทุกส่วนโดยเฉพาะที่ใบ(แบบเดียวกับพวกใบส้ม,ใบมะกรูด)ซึ่งเมื่อนำมาต้มน้ำแล้วดื่มหรือสูตรกลิ่นเข้าไปจะทำให้รู้สึกสมองโล่งปลอดโปร่งทันทีจึงนิยมนำมาทำเป็นยาสมุนไพรรักษาโรคได้หลายชนิดและเนื่องจากใบโปร่งฟ้ามีต่อมน้ำมันใสๆ กระจายอยู่ทั่วทั้งใบเมื่อเรามองจากด้านล่างก็จะสามารถมองทะลุใบขึ้นไปเห็นท้องฟ้าได้เช่นกันจึงได้ชื่อว่า โปร่งฟ้า เหมือนชนิดแรก
โปร่งฟ้าสามารถใช้แก้โรคภูมิแพ้ได้ด้วยการนำเอาใบสด 2 ใบ เคี้ยวกินวันครั้งก่อนนอนจะช่วยให้อาการของภูมิแพ้ให้ค่อย ๆ ดีขึ้น หรืออีกวิธีหนึ่งเอาใบสดประมาณ 5-10 ใบ ล้างน้ำให้สะอาดแล้วต้มกับน้ำจนเดือดดื่มขณะยังอุ่นต่างน้ำชาตลอดวัน จะเป็นยาแก้ภูมิแพ้ได้ สามารถต้มดื่มได้เรื่อย ๆไม่มีอันตรายใด ๆแต่ถ้ารับประทานแล้วอาการไม่ดีขึ้นก็หยุดได้เลยแสดงว่าไม่ถูกทางยากันนอกจากนี้แล้วใบยังสามารถรักษาโรค ท้องอืด,ท้องเฟ้อ,ขับลม และแก้ปวดฟัน,เสียวฟัน โดยเอาใบมาเคี้ยวสด ๆจะสามารถทำให้หายปวดและเสียวฟันได้ ส่วนรากมีรสเฝื่อนเย็น สรรพคุณ แก้ตามัว,แก้ตาบวม,ตาฝ้า,ตาฟาง ฝนกับน้ำทั้งกินทั้งทาแก้พิษงูแก้วัณโรคชนิดบวม
ต้นโปร่งฟ้านอกจากรักษาโรคได้หลายโรคแล้วใบของต้นโปร่งฟ้ายังสามารถนำมาทำเป็นสมุนไพรสำหรับ “อดบุหรี่”เนื่องจากที่ใบของต้นโปร่งฟ้าจะมีต่อมน้ำมันหอมระเหยอยู่เกือบทุกส่วนจึงนิยมนำมาทำสมุนไพรโดยเฉพาะเกี่ยวกับสูตรสำหรับ“อดบุหรี่” วิธีทำคือ เอาใบสดของต้นโปร่งฟ้า 1-2 ใบ เคี้ยวเวลาเกิดอาการอยากดูดบุหรี่ใบจะมีรสชาติหวานปะแล่ม ๆ เมื่อดูดเข้าไปจะเกิดปฏิกิริยาทำให้รสชาติบุหรี่เปลี่ยนไปรู้สึกพะอืดพะอม อยากจะอาเจียน หรือไม่อยากจะดูดบุหรี่อีกถ้าผู้ที่ติดบุหรี่ตั้งใจที่จะเลิกบุหรี่อย่างจริงจังและถ้าได้ปฏิบัติอย่างสม่ำเสมอจนเคยชิน พอเกิดอาการตามที่กล่าวข้างต้นจะทำให้ไม่อยากสูบบุหรี่อีก หรือเลิกสูบบุหรี่ไปได้เองโดยปริยาย
วิธีการปลูกและบำรุงรักษา
ไม้ชนิดนี้เป็นไม้พุ่มขนาดเล็กทำให้โตช้า แต่สามารถปลูกได้ทุกที่แม้แต่ในกระถางก็สามารถปลูกได้โปร่งฟ้าชอบความชุ่มชื้น แต่ไม่ชอบแฉะ และเป็นไม้ทนแล้งได้ดี มีโรคน้อยแต่อาจจะมีก็แต่แมลงมาดูดน้ำเลี้ยงบ้างบางครั้งพบเพลี้ยแป้งไปเกาะกินรากที่ใต้ดินอาจจะทำให้ตายได้ หนอนแก้วจะกินใบอ่อนผลสุกจะมีรสหวาน ทำให้นกชอบที่จะบินมากินผลสุกจนหมดต้องควรระวังไว้หน่อยเพราะเป็นพืชสมุนไพรที่มีคุณค่ามากที่สุด
สรรพคุณ
ใบโปร่งฟ้ามีรสหอมหวาน รสเผ็ดร้อน แก้ผื่นคัน แก้พิษตะขาบห้ามเลือด ขยี้พอกที่แผลสด แก้ท้องอืดเฟ้อ แก้ไอเจ็บคอ ขับลม ท้องอืด แก้หวัดแก้ไซนัส ภูมิแพ้ หอบหืด บำรุงหัวใจ บำรุงสมอง คลายกล้ามเนื้อ นอนกรนลดไขมันในเลือด ความดันโลหิตสูงลิ้นกระด้างคางแข็งเนื่องจากอัมพาตชั่วคราวระยะไม่เกิน 24 ชม เลิกเหล้า เลิกบุหรี่ ถอนพิษคาเฟอีนจากกาแฟ
ดอกโปร่งฟ้าฆ่าเชื้อโรค แผลเรื้อรัง ไส้ลาม ไส้ด้วน
รากโปร่งฟ้ารสเฝื่อนเย็น แก้ตามัว ตาฝ้า ตาฟาง ฝนกับน้ำกินและทาแก้พิษงู แก้วัณโรคชนิดบวม แก้โรคหิตในลำคอและลำไส้ให้กระจาย แก้ริดสีดวง