กระพี้เขาควายเป็นไม้ยืนต้นที่มีขนาดปานกลางจนถึงใหญ่โดยทั่วไปความสูงอยู่ที่ 10-25 เมตร พบขึ้นทั่วไปในป่าดิบแล้ง ป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรังซึ่งอยู่สูงจากระดับน้ำทะเลไม่เกิน 1,000 เมตร แต่ในปัจจุบันไม้ชนิดนี้ไม่ค่อยมีให้เห็นทั่วๆไป เพราะการกระจายพันธุ์ค่อนข้างน้อยโดยส่วนใหญ่จะพบที่ภาคเหนือและอีสานตอนบนหรือแถบตะวันตกติดพม่าเท่านั้น

ลักษณะของกระพี้เขาควายโดยทั่วไปจะคล้ายคลึงกับไม้พะยูงแต่คุณสมบัติดีกว่าเล็กน้อยในเรื่องของสีสันและความสวยงาม ซึ่งหากปล่อยไม้ชนิดนี้ทิ้งไว้นานๆสีของเนื้อไม้จะเปลี่ยนเป็นสีเข้ม เอกลักษณ์เฉพาะของกระพี้เขาควายคือมีกลิ่นคล้ายกับขี้ควายปนอยู่ในเนื้อไม้ด้วย

เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ใบเดี่ยว เรียวเล็กปลายแหลม ดอกช่อแน่นดก ฐานดอกสีม่วงแดง กลีบดอกสีชมพู คล้ายๆดอกมะเฟือง เนื้อไม้เป็นชั้นๆ คล้ายเขาควาย สีเหลีองเข้มเกิดตามป่าดงดิบ และป่าเบญจพรรณทั่วไป ขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด

• นิยมนำไปทำเครื่องเรือนต่าง ๆ ที่เน้นในเรื่องสีสันและลวดลายที่สวยงาม

• นำไปทำเป็นเฟอร์นิเจอร์เพื่อตกแต่งบ้าน

• นำไปทำเป็นเครื่องดนตรีไทย เช่น ขลุ่ย กลอง รางและลูกระนาดได้

• เนื้อไม้ รสจืดเย็น ดับพิษร้อน ถอนพิษไข้ แก้ไข้กลับ ไข้ซ้ำ ถอดพิษผิดสำแดง แก้ร้อนใน

• ไม้ใช้ทำเครื่องเรือน เครื่องใช้ เครื่องกลึง เครื่องแกะสลัก ด้ามเครื่องมือต่างๆ พานท้ายปืน ได้สวยงาม ทนทาน และมีราคาแพง

เมล็ดกระพี้เขาควาย Burma Black Wood กระพี้ เกล็ดเขาควาย

เกล็ดดำ เวียด บี้พง จักจั่น อีเม็ง กำพี้ เส่ะพลิแคละ เก็ดเขาควาย

เก็ดแดง กำพี้ ชิงชัน เก็ดดำ อีเฒ่า กำพี้เขาควาย แดงดง อีเม็งใบมน

รักจัน เวียด มะขามป่า สาธรดง สาธรใหญ่ สาธรภูเขา ไม้เก็ดดำ พันธุ์ไม้

ไม้เปลี่ยนสี สมุนไพรแก้ไข้ ไม้ยืนต้น พืช บ้านและสวน เครื่องดนตรี

ของตกแต่งบ้าน เครื่องใช้ในบ้าน